Meestal stappen wij op mensen af met de vraag ‘wil jij met ons jouw kennis delen?’ Of ‘wil jij aan ons jouw verhaal vertellen?’. Soms draait dit zich om. Dan stapt iemand op ons af en zegt ‘dit verhaal dat moet jij kenbaar maken’. Meestal weet ik dan direct, dit is goed. Want blijkbaar is dit verhaal belangrijk genoeg voor iemand dat deze persoon over de drempel stapt en een onbekende theatermaker opbelt en zegt ‘jij moet hier iets mee doen’.
Zo stond op een dag Cees voor ons en zei, ‘wist je dat het percentage autisme het hoogst is in Eindhoven en dat ze niet allemaal zijn zoals Kees uit de documentaire?’. Ondanks dat autisme in mijn gezin voorkomt, heb ik er belachelijk weinig kennis over. En ja, als Cees er over begint, popt direct het beeld van Kees uit de documentaire Het beste voor Kees, in mij naar boven.
Terwijl autisme zich volledig heeft ingenesteld in onze taal, kent het nog vele onbekende gebieden.
Wat is autisme? Als je kijkt naar de onderzoeksvraag die onder ons huidige project ligt, namelijk ‘Hoe gaan we om met afwijkend gedrag?,’ dan is autisme, volgens Cees, een interessante invalshoek. Terwijl autisme zich volledig heeft ingenesteld in onze taal – ‘autist die je bent’ wanneer iemand de tafel te strak dekt – kent het nog vele onbekende gebieden. We staan nog aan het voorportaal van de acceptatie.
Deze week sprak ik met Ilonka van het samenwerkingsverband Autisme Zuidoost Brabant.
Ze vertelt over pijnlijke verhalen van werknemers die hun werkgever vertellen over hun autisme en daaropvolgend niet meer worden benaderd als voorheen. Over zorgverleners die mensen met autisme in situaties zetten met te veel prikkels en niet snappen dat het dan fout gaat. Ze vertelt over de autipas. Een pas waarmee je snel kenbaar maakt dat je autisme hebt en niet altijd goed kunt communiceren. Als iemand die pas voor mijn ogen in de lucht zou steken dan zou ik geen idee hebben. Wellicht zou ik denken, fijn dat je een kaartje hebt voor een optreden. Maar daarmee heb ik geen hulp geboden.
De autipas: een pas waarmee je kenbaar maakt dat je autisme hebt en niet altijd goed kunt communiceren.
Terwijl ik met Ilonka spreek, in de foyer van het Parktheater op gele draaistoeltjes, zie ik in haar onze hoofdgast voor de Salon in maart in Eindhoven. Zij heeft een verhaal te vertellen dat het autisme in Eindhoven in een scherper daglicht zet. Ik vraag het haar en met grote ogen antwoord ze ‘dat is wel vet’.
Zeker vet, Ilonka, dat gaan wij doen! En Cees bedankt voor het attenderen op dit onderwerp.